Nadzór nad gospodarką leśną w lasach niestanowiących własności Skarbu Państwa na terenie Nadleśnictwa Babimost

1.1 Kiedy można wyciąć drzewa?

1.2 Jak zgłosić potrzebę wykonania zabiegów pielęgnacyjnych, wycinki drzew na gruntach leśnych?

1.3 Miejsce złożenia zgłoszenia i odbioru dokumentu.

1.4 Termin wydania decyzji i odbioru drewna.

1.5 Obowiązki właściciela lasu

1.6 Uprawnienia właściciela lasu

1.1 Kiedy można wyciąć drzewa?

     Zgodnie z ustawą o lasach, gospodarkę leśną w lasach niestanowiących własności Skarbu Państwa prowadzi się na podstawie Uproszczonych Planów Urządzenia Lasu i uzyskanego zawiadomienia o wycince w Nadleśnictwie. Uproszczone plany urządzenia lasu sporządzane są na okres 10 lat.

     W lasach, dla których nie ma opracowanych takich planów, zadania niezbędne do wykonania ustala starosta w drodze decyzji administracyjnej. Takim przypadkiem jest inwentaryzacja stanu lasu. Wymagana jest wtedy ww. decyzja starosty, którą można uzyskać tworząc projekt decyzji z pomocą Nadleśnictwa. Są to opracowania określające zadania z zakresu gospodarki leśnej (ilość drewna przewidzianego do wycięcia, rozmiar zalesień i odnowień, pielęgnowanie i ochrona lasu, w tym również ochronę p.poż.).

     Drewno pozyskane w lasach prywatnych podlega ocechowaniu ( odbiciu). Cechowanie drewna, jest czynnością poprzedzającą wydanie świadectwa legalności pozyskania drewna, umożliwiającą identyfikację drewna poprzez umieszczenie na pozyskanym drewnie numeru stosu lub sztuki. W świadectwie legalności pozyskania drewna określa się miąższości, gatunek, wymiary, wskazuje się właściciela oraz potwierdza prawidłowość pozyskania. Ww. dokument stanowi potwierdzenie pozyskania drewna zgodnie z zasadami określonymi w ustawie o lasach tj. na podstawie Uproszczonego Planu Urządzenia Lasu lub decyzji administracyjnej.

     W świetle powyższego pozyskanie drewna w lasach niestanowiących własności Skarbu Państwa może mieć miejsce na podstawie:

• Uproszczonego Planu Urządzenia lasu,

• Decyzji administracyjnej (inwentaryzacja stanu lasu).

W przypadku, gdy drzewa znajdują się na gruncie o kategorii innej, niż las np. rola, łąka, grunty rolne zabudowane itp.

Kwalifikuje się to, jako zadrzewienie i o zgodę na wycinkę należy się ubiegać w odpowiadającym administracyjnie Urzędzie Gminy.

     Zgodnie z art. 66b ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (tj. Dz. U. z 2023 r., poz. 1356 ze zm.), kto wbrew zakazowi określonemu w art. 4 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 995/2010, wprowadza do obrotu nielegalnie pozyskane drewno lub produkty z drewna, podlega administracyjnej karze pieniężnej w wysokości od 20 000 zł do 500 000 zł.

1.2 Jak zgłosić potrzebę wykonania zabiegów pielęgnacyjnych, wycinki drzew na gruntach leśnych?

1. Właściciel (lub współwłaściciele) lasu składa oświadczenie lub wniosek dla petentów posiadających las na terenie powiatu zielonogórskiego, którego wzór można uzyskać w biurze i na stronie Nadleśnictwa u specjalisty SL ds. lasów niepaństwowych. Należy również opisać wykonanie zadań w zakresie gospodarki leśnej.

2. Pracownik Nadleśnictwa Babimost – sprawdza poprawność złożonego oświadczenia oraz sprawdza opracowany Uproszczony Plan Urządzenia Lasu. Na podstawie, czego właściciel otrzyma wymagane zawiadomienie.

3. Termin wycięcia ustalany jest na bieżąco. Wydawane zawiadomienie ważne jest do końca następnego miesiąca, w szczególnych przypadkach czas ten może zostać skrócony lub wydłużony.

4. Gdy potrzebne jest doradztwo w zakresie gospodarki leśnej wymagającej lustracji terenowej, należy się umówić z pracownikiem Nadleśnictwa we wskazanym miejscu.

5. Po przeprowadzonej wycince drewno winno się ułożyć w obrębie danej działki leśnej w stosy bądź całe sztuki (sztuki w miarę możliwości zerwane w jedno miejsce, minimum przygotowania, drewno musi być okrzesane i odczubione). W razie, gdyby pojawiła się większa ilość drewna różnych gatunków drzew, stosy należy ułożyć osobno dla każdego gatunku. ( dopuszcza się do 10% innej domieszki gatunku w stosie).

6. Następnie należy zgłosić pracownikowi Nadleśnictwa, który ocechuję drewno (odbije) i przygotuje Świadectwo legalności pozyskania drewna. Dopiero po otrzymaniu dokumentu można wywieźć drewno z lasu. Drewno można wywozić w dowolne dni w czasie nie dłuższym, niż miesiąc od daty otrzymania dokumentu.

*załącznik oświadczenia właściciela lasu dostępny, poniżej
 

 1.3 Miejsce złożenia zgłoszenia i odbioru dokumentu:

1. Poprzez pocztę elektroniczną: stanislaw.skrzetuski@zielonagora.lasy.gov.pl

2. Osobiście w siedzibie Nadleśnictwa Babimost

1.4 Termin wydania decyzji:

1.  Do 1 miesiąca.

2.  Do 2 miesięcy w sprawach szczególnie skomplikowanych.

Termin odbioru drewna do legalizacji:

Zgodnie z kolejnością zgłoszeń. Do 1 miesiąca.

1.5 Obowiązki właściciela lasu

     Właściciel lasu powinien wiedzieć, że również i jego obowiązuje ustawa o lasach m. in.: w celu zapewnienia powszechnej ochrony lasów właściciele lasów są obowiązani do kształtowania równowagi w ekosystemach leśnych, podnoszenia naturalnej odporności drzewostanów, a w szczególności do:

1. Wykonywania zabiegów profilaktycznych i ochronnych zapobiegających powstawaniu i rozprzestrzenianiu się pożarów (art. 9 ust. 1pkt 1);

2. Zapobiegania, wykrywania i zwalczania nadmiernie pojawiających i rozprzestrzeniających się organizmów szkodliwych (art. 9 ust. 1pkt 2);

3. Ochrony gleby i wód leśnych (art. 9 ust. 1pkt 3).

Zobowiązani są również do prowadzenia trwale zrównoważonej gospodarki leśnej,  a w szczególności do:

1. Zachowania w lasach roślinności leśnej (upraw leśnych) oraz naturalnych bagien i torfowisk (art. 13 ust. 1 pkt 1);

2. Ponownego wprowadzania roślinności leśnej (upraw leśnych) w lasach w okresie 5 lat od usunięcia drzewostanu (art. 13 ust. 1 pkt 2);

3. Pielęgnowania i ochrony lasu, w tym również ochrony przeciwpożarowej (art. 13 ust. 1 pkt 3);

4. Przebudowy drzewostanu, który nie zapewnia osiągnięcia celów gospodarki leśnej, zawartych w uproszczonym planie urządzenia lasu lub decyzji starosty (art. 13 ust. 1 pkt 4);

5. Racjonalnego użytkowania lasu w sposób trwale zapewniający optymalną realizację wszystkich jego funkcji przez:

• pozyskiwanie drewna nieprzekraczających możliwości produkcyjnych lasu (art. 13 ust. 1 pkt 5 lit. a),

• pozyskiwanie surowców i produktów ubocznego użytkowania lasu w sposób zapewniający możliwość ich biologicznego odtwarzania, a także ochronę runa leśnego (art. 13 ust. 1 pkt 5 lit b).

W przypadku, gdy właściciel lasu nie przestrzega ww. przepisów naraża się na odpowiedzialność za wykroczenie określone w Kodeksie Wykroczeń:

Art. 158. §1. Właściciel lub posiadacz lasu, który dokonuje wyrębu drzewa w należącym do niego lesie albo w inny sposób pozyskuje z tego lasu drewno niezgodnie z planem urządzenia lasu, uproszczonym planem urządzenia lasu lub decyzją określającą zadania z zakresu gospodarki leśnej albo bez wymaganego zezwolenia, podlega karze grzywny.

§2. W razie popełnienia wykroczenia określonego w §1 orzeka się przepadek pozyskanego drewna.

Art. 159. Kto wbrew ciążącemu na nim obowiązkowi w zakresie ochrony lasów, nie wykonuje zabiegów zapobiegających, wykrywających i zwalczających nadmierne powijające się i rozprzestrzeniające się organizmy szkodliwe, podlega karze grzywny

Art.160. §1. Kto działając bez wymaganego zezwolenia, zmienia las na uprawę rolną, podlega karze grzywny.

 §2. W razie popełnienia wykroczenia określonego w §1 można orzec obowiązek przywrócenia do stanu poprzedniego.

1.6 Uprawnienia właściciela lasu

Ustawa o lasach określa nie tylko obowiązki, ale również i uprawnienia właścicieli lasów, do których należą:

1. Możliwość pozyskiwania drewna w posiadanym lesie, zgodnie z uproszczonym planem urządzenia lasu, decyzją z art. 19 ust.3, decyzją z art. 23 ust 4 związaną z wystąpieniem przypadków losowych, w związku z realizacją zadań związanych z pielęgnowaniem i ochroną lasu wynikających z art. 13 ust. 1;

2. Prawo do otrzymywania dotacji z budżetu państwa na pokrycie kosztów zagospodarowania i ochrony lub przebudowy drzewostanu w lasach uszkodzonych przez gazy i pyły  przemysłowe lub innych klęsk żywiołowych w przypadku braku możliwości ustalenia sprawcy szkody. Decyzję w sprawie przyznania środków wydaje starosta, na wniosek właściciela lasu, po zaopiniowaniu przez nadleśniczego (art. 12),

3. Prawo do zamiany lasu na użytek rolny w przypadkach szczególnie uzasadnionych potrzeb właściciela (art.13 ust. 2). Decyzję wydaje starosta na wniosek właściciela lasu (art. 13. ust. 3 pkt 2)

4. Prawo do otrzymywania dotacji z budżetu państwa na częściowe lub całkowite pokrycie kosztów zalesienia gruntów, przeznaczonych do zalesienia w miejscowym planie zagospodarowania lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Decyzję w sprawie przyznania środków na pokrycie tych kosztów wydaje starosta na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego, po zaopiniowaniu przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) (art.14 ust. 3 i 5);

5. Prawo do bezpłatnego doradztwa dotyczącego zalesiania i gospodarki leśnej, po uprzednim zwróceniu się z wnioskiem do nadleśniczego

6. Wykonywanie na koszt nadleśnictwa zarządzonych przez starostę zabiegów zwalczających i ochronnych, w razie wystąpienia organizmów szkodliwych w stopniu zagrażającym trwałości lasów (art.10 ust. 1 pkt 1 – 2),

7. Wykonywanie ze środków starosty uproszczonych planów urządzenia lasu dla osób fizycznych i wspólnot gruntowych, a także inwentaryzacji stanu lasów (art. 21 ust.1 pkt 3 i ust.2),

8. Prawo do ustanowienia zakazu wstępu do własnego lasu, poprzez oznaczenie lasu tablicą z odpowiednim napisem (art.28),

9. Możliwość występowania wyłącznie w przypadkach losowych do starosty o zezwolenie na pozyskanie drewna niezgodne z uproszczonym planem urządzenia lasu lub decyzją starosty wydaną na podstawie inwentaryzacji stanu lasów (art. 23 ust. 4),

10. Możliwość występowania do nadleśniczego, w szczególnie uzasadnionych wypadkach z wnioskiem popartym opinią wójta, o nieodpłatne udostępnienie sadzonek drzew i krzewów leśnych na ponowne wprowadzenie roślinności leśnej, zgodnie z uproszczonym planem urządzenia lasu lub decyzją  starosty (art. 35 ust 3)

11. Możliwość sporządzenia przez nadleśniczego, na wniosek właściciela gruntu przeznaczonego do zalesienia, planu zalesienia oraz potwierdzenia wykonania zalesienia objętego przepisami o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (art.35 ust.5) prawo do finansowania ze środków funduszu leśnego zalesień gruntów prywatnych, realizacji zadrzewień na tych gruntach i innych prac związanych z usuwaniem skutków klęsk i prowadzeniem gospodarki w tych lasach (art.58 ust.3)

12. Możliwość wsparcia finansowego poprzez Plan Strategiczny dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 – działania:

        1) Zalesianie gruntów rolnych;
        2) Tworzenie zadrzewień śródpolnych;
        3) Zakładanie systemów rolno-leśnych;
        4) Zwiększanie bioróżnorodności lasów prywatnych.
    (ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI z dnia 17 kwietnia 2023 r. w sprawie szczegółowych warunków i szczegółowego trybu przyznawania i wypłaty pomocy finansowej w ramach wsparcia inwestycji leśnych lub zadrzewieniowych oraz w formie premii z tytułu zalesień, zadrzewień lub systemów rolno-leśnych w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027).
    Dodatkowe informację można uzyskać składając wniosek po ogłoszeniu naboru w odpowiednim terytorialnie biurze powiatowym ARMiR. 
    (do sporządzenia planu inwestycji również niezbędny jest wniosek do naszego Nadleśnictwa dostępny w załączniku).